تكه هايي از متن به عنوان نمونه : (ممكن است هنگام انتقال از فايل اصلي به داخل سايت بعضي متون به هم بريزد يا بعضي نمادها و اشكال درج نشود ولي در فايل دانلودي همه چيز مرتب و كامل است)
مقدمه:
الف) بيان مسأله:
مالكيت فكري ترجمهاي از اصطلاح Intellectual Property است كه برخي از حقوقدانها از آن با تعبير «مالكيت معنوي» ياد كردهاند. مالكيت فكري دو بخش دارد: بخش اول مربوط به «ماكيت صنعتي» و بخش دوم مربوط به «ماكيت ادبي و هنري» است. ماكيت ادبي و هنري يا «حق ابتكار» خود به دو حوزه «حقوق مؤلف» و «حقوق مرتبط » بخشپذير است. اصطلاح «حقوق مؤلف» كه در حقوق رومي-ژرمني به سبب توجه بيشتر به پديدآورنده بيشترين كاربرد را دارد، معادل «حق نسخهبرداري» مطرح در كامن لا به لحاظ تأكيد بيشتر بر جنبهي مادي آثار فكري است كه در معناي كپيرايت آورده شده است. حق نسخه برداري ترجمهاي از اصطلاح Copyright ميباشد و نخستين بار در سال ۱۸۸۶١ در كنوانسيون برن وارد عرصه بينالمللي شد و به مسئوليت حمايت از كارهاي ادبي و هنري اشاره كرد.
كپي رايت، حقي است كه برپايۀ آن به پديدآورنده اجازه داده مي شود درباره انتشار و فروش اثر ادبي، هنري يا علمي خويش با پشتوانه حمايتي قانون گذار، تصميم بگيرد. اين تصميم گيري بدون دغدغه آن است كه ديگران حقوق مادي و اخلاقي او را زير پا نهند و او را از داشتن اين حقوق مسلم محروم سازند. از اين رو، كپي رايت تمهيدي قانوني است كه براي حمايت از حقوق مادي و اخلاقي پديدآورندگان يا توليدكنندگان آثار ادبي، هنري و علمي پايه ريزي شده است. در پرتو اين حق، به صاحب آن اجازه داده مي شود كه در مورد چاپ كردن يا چاپ نكردن اثر ادبي، خودش يگانه مرجع تصميم گيرند ه باشد و هر شخص متعرض به اين حق، اعم از حقيقي يا حقوقي، منع گردد.
ب) سؤالات تحقيق:
١- با توجه به مباني دريافتي حقوق ايران و حقوق كامن لا در حوزه كپيرايت قواعد حمايتي از حيث حقوق دارنده و حقوق عمومي بين دو نظام حقوقي فوق هماهنگي وجود دارد؟
٢- آيا به لحاظ حقوق مادي و معنوي دامنه كپي رايت بين دو نظام فوق همساني وجود دارد؟
ج) فرضيههاي تحقيق:
١- با توجه به رهيافت و مباني متفاوت بين دو نظام حقوق ايران و نظام حقوقي كامن لا قواعد حقوقي دارنده و حقوق عمومي در نظامهاي فوق متفاوت است.
٢- گستره حقوق مادي و معنوي دارنده كپي رايت در دو نظام حقوقي ايران و كامن لا با يكديگر متفاوت است.
د) اهداف تحقيق:
بررسي و تحقيق در مورد كپي رايت و زيرمجموعه آن ميتواند به صورت كاربردي در جامعه مطرح شود اين كه نتايج اين تحقيق ميتواند در تدوين قوانين كاربردي و دقيق براي صيانت از حقوق مؤلفين و مخترعين بسيار مورد اهميت باشد.
ه) روش تحقيق:
اين تحقيق به صورت اسنادي و كتابخانهاي است. تمامي مطالب اين تحقيق با مراجعه به قوانين، كتب و مقالهها و پاياننامههاي موجود در خصوص اين امر و ب طور خاص منابع لاتين و بررسي دقيق موارد مربوطه صورت ميپذيرد.
و) سابقه تحقيق:
نظر به اينكه گرايش حقوق مالكيت معنوي رشته نوپا و تازه متولد شده ميباشد. اما در حق كپي رايت از ديرباز مورد توجه جوامع مختلف از جمله جوامع (كامن لا) بوده اما در حقوق ايران كمتر به اين مسأله توجه شده و همچنين در آراي محاكم در اين خصوص به ندرت شاهد رأي ميباشيم و با توجه به نياز روزافزون جامعه صنعتي جديد نيازمند توجه و قوانين جامعتري ميباشد.
مبحث اول : مفاهيم
گفتار اول: كپي رايت
در بسياري از كتابها و متون دربارهي كپي رايت در ايران، كلمهي كپي رايت، «حقوق مؤلف» يا «حقوق مؤلفان» ترجمه شده است. اما در واقع قوانين مصوب توافقنامهي برن و توافقنامهي ژنو شامل تمام گونههاي نوشتاري، هنري، و علوم و اختراعات ميگردد، در حالي كه «مؤلف» در زبان رايج به معني نويسنده است. بنابراين به واژهاي نياز است كه گستردگي كافي را داشته باشد. بدين لحاظ مي توان به جاي «حقوق مؤلف» از عبارت «حقوق پديدآورنده» استفاده كرد، زيرا پديدآورنده مي تواند اثر نوشتاري يا علمي يا هنري را پديد آورد و خلق نمايد به اين ترتيب گستردگي واژگاني كافي به دست مي آيد.
به حقوق ناشي از مالكيت ادبي- هنري[۱]، حق مؤلف يا حقوق مؤلفان مي گويند كه از آن تعريف گوناگوني توسط حقوق دانان ارائه شده است :
- « مجموعه حقوقي است كه قانون براي آفريننده (خالق اثر) نسبت به مخلوق انديشه و هوش او مي شناسد . اين حقوق عبارت است از حق انحصاري بهره برداري از آفرينه ( اثر) براي مدت محدود به سود آفرينندهي آن و پس از مرگ براي ورثهي او.»[۲]
- « حق مؤلف عبارت است از سلطه و اختيارات مؤلف بر اثرش كه آن را خلق كرده يا به وجود آورده است.»[۳]
پس حق مؤلف، حق انحصاري مشروع براي نشر ، توليد مجدد و فروش موضوع،در شكل يك كار ادبي و هنري است.
تعريف قانوني از حق مؤلف در مادهي ۱ قانون حمايت از حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸ آمده است : « از نظر اين قانون به مؤلف و مصنف و هنرمند ،پديد آورنده . به آنچه از راه دانش و يا هنر و ابتكار انان پديد ميآيد بدون در نظر گرفتن طريقه يا روشي كه در بيان و يا ظهور و ايجاد ان به كار رفته «اثر» اطلاق مي شود .» پس حق مؤلف يك حق مالي غير مادي انحصاري است كه توسط قانون گذار به پديد آورندهي اثر ادبي و هنري اصيل و ابتكاري جهت استفاده و بهره برداري از منافع مالي ان و جهت جلوگيري از هر گونه سوء استفاده اعطاء مي گردد. يا توجه به مادهي فوق كه مؤلف ، مصنف و هنرمند را پديد آورنده ناميده است به نظر ميرسد كه واژهي مؤلف به تنهايي در بر گيرندهي مفهومي كه از حقوق مالكيت ادبي و هنري ناشي ميشود نباشد هر چند كه در بيشتر كتاب هاي حقوقي مؤلف معنايي عام دارد كه شامل هنرمند نيز مي گردد. اما بهتر است با در نظر گرفتن اينكه حقوق ايران در اين زمينه تقريباً نوپاست و بيشتر دنباله رو حقوق خارجي است، واژهي