عنوان:
بررسي تاثير غلظت هاي مختلف هورمون IBA ونوع قلمه براي ريشه دار كردن قلمه هاي دو رقم زيتون سازگار در استان گلستان
استاد راهنما:
دكتر حسين افشاري
استاد مشاور:
دكتر ابوالفضل فرجي
تكه هايي از متن به عنوان نمونه :
فهرست مطالب
| عنوان صفحه | ||
| چكيده. مقدمه : ۱-۲- مشخصات گياهشناسي زيتون . ۱-۲- ۱- ريشه ۱-۲-۲- برگ ۱-۲-۳.-. |
۲ ۴ ۵ ۵ ۵ ۶ ۶ ۷ ۷ ۷ ۸ ۱۰ ۱۰ ۱۱ ۱۱ ۱۱ ۱۲ ۱۳ ۱۳ ۱۴ ۱۵ ۱۶ ۱۶ ۱۷ ۱۷ ۱۷ ۱۸ ۱۸ ۱۸ ۱۹ ۱۹ ۲۰ ۲۱ ۲۲ ۲۲ ۲۴ ۲۶ ۲۶ ۲۸ ۳۴ ۳۶ ۳۷ ۳۷ ۳۸ ۳۸ ۳۹ ۳۹ ۳۹ ۳۹ ۴۰ ۴۰ ۴۰ ۴۰ ۴۰ ۴۱ ۴۲ ۴۳ ۴۵ ۴۶ ۴۸ ۴۹ ۵۰ ۶۳ ۶۴ ۶۷ ۷۰ ۷۱ |
|
چكيده
به منظور توسعه باغات زيتون كشور، توليد نهال مورد نياز از ارقام مختلف تجاري ضروري ميباشد. با اين وجود بعضي از ارقام زيتون نسبتا سخت ريشهزا ميباشند كه دلايل آن متفاوت ميباشد. بنابراين بدين منظور آزمايشي بصورت فاكتوريل اسپليت پلات بر پايه طرح بلوكهاي تصادفي با ۳ تكرار از فاكتورهاي، نوع قلمه در ۲ سطح (نرم و نيمه خشبي)، با ۵ سطح تيماري ايندول بوتيريك اسيد به عنوان هورمون ريشه زا (شاهد ،۲۵۰۰، ۳۰۰۰،۳۵۰۰ و۴۰۰۰ پي پي ام) بر روي ۲ رقم (ميشن و كرونايكي) در هر تكرار با هدف دست يابي به بالاترين درصد ريشهزايي در قلمه هاي زيتون و ارزيابي اثر IBA و نوع قلمه بر شاخص هاي ريشه زايي قلمه هاي زيتون انجام گرفت. نوع قلمه و رقم در كرت اصلي و غلظت هاي هورمون در كرت فرعي ميباشد. نتايج اين پژوهش نشان داد كه بين غلظت هاي مختلف هورمون IBA و تيمار شاهد تفاوت معني داري به لحاظ ريشه زايي وجود دارد در سطح احتمال آماري ۵ درصد تيمار قلمه ها با IBA غلظت ۳۵۰۰ پي پي ام به تنهايي در مقايسه با ساير تيمارها (شاهد، ۲۵۰۰، ۳۰۰۰ و ۴۰۰۰) بيشترين اثر را در افزايش شاخص هاي ريشه زايي قلمه هاي ارقام زيتون ميشن و كرونايكي در شرايط آب و هوايي استان گلستان دارد. همچنين تيمار نوع قلمه (نرم و نيمه خشبي) تاثير معني داري در افزايش ريشه زايي قلمه هاي ارقام ميشن و كرونايكي، با توجه به شاخص هاي ريشه زايي شان نسبت به قلمه هاي نيمه خشبي با توجه به شرايط آب و هوايي استان گلستان را داشت. بين ارقام ميشن و كرونايكي به لحاظ درصد ريشه زايي تفاوت معني داري مشاهده نگرديد. مي توان گفت كه مصرف هورمون IBA با غلظت ۳۵۰۰ پي پي ام به همراه استفاده از قلمههاي نرم تا حد قابل توجهي باعث بهبود وضعيت ريشهزايي زيتون در آب و هواي استان گلستان مي گردد و بدين وسيله كشاورزان و باغداران استان گلستان با بهره گرفتن از تيمار هورموني و نوع قلمه ذكر شده و همچنين استفاده از كاشت زيتون رقم ميشن مي توانند نسبت به ايجاد و توسعه باغات زيتون و توليد نهال مورد نيازشان در منطقه اهتمام ورزند.
كلمات كليدي: ايندول بوتيريك اسيد (IBA)، ريشه زايي، قلمه، زيتون، نرم، نيمه خشبي
مقدمه:
زيتون ها شامل تقريباً ۲۰ گونه درختان كوچك از خانواده Oleaceae بوده و در جهان كهن از حوزه درياي مديترانه، شمال آفريقا، جنوب شرقي آسيا، شمال تا جنوب چين، اسكاتلند و شرق استراليا پراكندگي گسترده‌اي داشته اند (**********stsakis, 1998). زيتون تقريبا از ۳۰۰۰ سال قبل از ميلاد مسيح مورد استفاده قرار مي‌گرفته است. منشاء درخت زيتون احتمالا منطقه مديترانه بوده و از آنجا به نقاط ديگر دنيا راه يافته است. اين گياه از نواحي گرم و نيمه گرم ميباشد و موطن اصلي آن را در سوريه و جنوب تركيه مي‌دانند و از اين نقاط به ساير نواحي كه داراي آب و هواي مديترانه‌اي هستند برده شد، و اكنون از دامنه‌هاي غربي هيماليا در شرق تا سواحل اقيانوس اطلس در مغرب و در دو طرف درياي مديترانه درخت زيتون كاشته مي‌شود. علاوه بر نواحي نامبرده در آمريكاي شمالي و آمريكاي جنوبي و استراليا اين گياه را نيز كشت و مورد استفاده قرار مي‌دهند (**********stsakis, 1998).
معروف ترين گونه شناخته شده اين گياه زيتون اروپايي با نام علمي Olea europaea كه از دوران باستان براي تهيه روغن زيتون و نيز براي خوردن خود ميوه آن كاربرد داشته است، كه در حالت طبيعي تلخ است و بايد درمعرض تخمير طبيعي قرار گيرد ويا به منظور قابل خوردن نمودن، آنرا در آب نمك بخوابانند (**********stsakis, 1998). از ديدگاه پرورش دهندگان مدرن، تنوع زيتون هاي شناخته شده بسيارزياد است. فقط در ايتاليا حداقل ۳۰۰ گونه وجود دارد اما تعداد كمي از آنها تاحد زيادي رشد مي كنند (Galili, et al., 1997). گونه هاي اصلي ايتاليا، Leccino،Frantoio و Carolea هستند. هيچكدام از آنها را نمي توان با توصيفات باستاني همانند دانست، اگرچه بعيد نيست بعضي از گونه هاي نازك برگ كه بيش از همه مورد توجه مي باشند از تبار Licinian معروف باشند (Boskou, 1996). درختان پهن برگ اسپانيا ميوه هاي درشت مي دهند اما غلاف آنها طعمي نسبتاً تلخ تر دارد و كيفيت روغن آنها نامرغوب تر است. اين زيتونهاي اسپانيايي است كه معمولاً پس ازسوراخ سوراخ شدن و پر شدن پرورده شده وپس از خواباندن در آب نمك تازه خورده مي شوند(Weissbein, 2006).
درختان زيتون حتي زمانيكه بدون هرس رشد آزادانه دارند داراي رشد بسيار آهسته اي هستند اما هنگاميكه امكان رشد طبيعي را در طول چند سال پيدا مي كنند گاهي اوقات قطر تنه آنها به ميزان چشمگيري افزايش مي يابد، محيطي بيش از ۱۰ متر را به ثبت رسانده كه احتمال مي رود عمرآن به چند قرن برسد (Jacoboni and Fontanazza, 1981). قدمت بعضي از درختان زيتون ايتاليا را به اولين سالهاي امپراطوري يا حتي روزهاي جمهوري روم نسبت مي دهند، اما هميشه سن چنين درختان باستاني در زمان رشد مورد ترديد قرارمي گيرد و شناسايي آنها با توصيفات قديمي هنوز دشوارتر است. درختان تحت پرورش به ندرت به ارتفاع بيش از ۱۵ متر مي رسند و معمولاً در فرانسه و ايتاليا بوسيله هرس كردن هاي زياد به ابعادي بسيار محدودتر منحصر مي شوند. چوب آن كه به رنگ زرد يا قهوه اي مايل به سبز روشن است اغلب با ته رنگ تيره تري رگه دار شده است و بسيار سخت و متراكم مي باشد چوب آن براي قفسه سازان و خراطان تزئيني بسيار با ارزش است(Weissbein, 2006).
۱-۲- مشخصات گياه شناسي زيتون:
زيتون گياهي از خانواده Oleaceae و از جنس Olea است. خانواده اولئاسه ۳۰ تا ۳۵ جنس و حدود ۶۰۰ گونه دارد كه اكثرا در مناطق گرمسيري دنيا پراكنده اند و به صورت درختان زينتي و صنعتي هستند و فقط گونه زيتون Olea europaea داراي ميوه خوراكي است (مسچي و همكاران، ۱۳۸۱).
۱-۲-۱-ريشه
جنس خاك در نوع ريشه و گسترش آن تاثير بسزايي دارد. در خاك هاي سنگين كه تهويه به سختي انجام مي گيرد انشعابات ريشه ها سطحي است. در خاك هاي سبك و زيتون كاري هاي ديم، ريشه ها براي دسترسي به رطوبت،رشد عمقي و گسترش جانبي دارند. ريشه نهال هاي حاصله از كشت هسته يا قلمه تا ۴-۳ سال اوليه رشد عمقي دارند و پس از آن رشد جانبي آنها شروع مي شود. متوسط عمق ريشه هار را ۵/۱ تا ۲ متر و انشعابات عرضي ريشه ها در خاك هاي شني و سبك تا ۱۲ مي رسد (مسچي و همكاران، ۱۳۸۱).
۱-۲-۲-برگ
برگهاي درخت زيتون سبزرنگ مايل به خاكستري، بيضوي و دراز در قسمت انتهايي مي باشد و به وضعيت متقابل بر روي ساقه قرار گرفته اند (Hetherlington and Woodward, 2003). برگ هاي درخت
